Stary Groń – szlaki i wieża widokowa [Beskid Śląski]

Stary Groń to szczyt położony w Beskidzie Śląskim na wysokości 792 m n.p.m. Na jego rozległym wierzchołku znajduje się drewniana wieża widokowa, z której rozciąga się wspaniała panorama na okoliczne szczyty. Obok wieży w sezonie letnim możemy natknąć się na pasące się owce, a w bacówce zakupić owcze sery. Na Stary Groń możemy dotrzeć na kilka różnych sposobów. Te najbardziej popularne to rozpoczęcie wędrówki w Brennej.

Stary Groń – jak dotrzeć na szczyt?

Na Stary Groń można dostać się z kilku miejsc. Najbardziej popularna opcja to wędrówka z centrum Brennej. Najkrótszym wariantem jest natomiast wybór szlaku z Brennej Leśnicy. Niektórzy łączą wizytę na Starym Groniu ze spacerem na Halę Jaworową, czy jako opcję zejścia po pokonaniu Bajkowego Szlaku Utopca. Poniżej wymieniamy wszystkie możliwe warianty: 

• zielonym szlakiem z Brennej Centrum (2 h): najdłuższa z tras, ale prowadzi malowniczymi szlakami. Najpierw podchodzimy wzdłuż stoku narciarskiego na Horzelicę (797 m n.p.m.). Na podejściu mamy piękny widok na Dolinę Brennicy. Idąc dalej, już po długim grzbiecie docieramy na Stary Groń; 
• żółtym szlakiem (następnie zielonym) z Brennej Leśnicy (1,5 h): jedna z krótszych opcji dotarcia na szczyt. Najpierw żółtym szlakiem docieramy na przełęcz między Horzelicą a Starym Groniem, a następnie szerokim grzbietem kierujemy się w stronę wieży widokowej; 
• zielonym z Brennej Leśnicy (1 h): najkrótsza opcja dotarcia na szczyt. 
• Bajkowym Szlakiem Utopca z Doliny Hołcyny: Bajkowy Szlak Utopca rozpoczyna się w centrum Brennej. Następnie prowadzi malowniczą Doliną Hołcyny i wyprowadza nas pod szczyt Grabowej do schroniska Chata Grabowa (ok. 7 km i 2h 30 min). Następnie z Chaty Grabowej na Stary Groń dotrzemy czarnym szlakiem po 2-kilometrowej, ale łatwej i malowniczej wędrówce. Zejście przez Stary Groń jest dedykowane tym, którzy przeszli cały Bajkowy Szlak Utopca; 

Popularną opcją wizyty na Starym Groniu jest łączenie wejścia na niego z wycieczką na Halę Jaworową. Wówczas wędrują niebieskim szlakiem z Brennej, a następnie przez Kotarz i Grabową docierają do czarnego szlaku, który przebiega przez wierzchołek Starego Gronia. Później tym szlakiem docierają z powrotem na miejsce startu. 

Stary Groń – wieża widokowa z wyjątkową panoramą

Na szczycie Starego Gronia stoi kilkunastometrowa wieża widokowa. Uwaga! Aby wejść na taras widokowy ulokowany najwyżej należy pokonać dość strome schody. Osoby z lękiem wysokości mogą mieć problemy, aby się z nimi zmierzyć. Polecamy, jednak przezwyciężyć strach, bo warto!

A co widać z wieży widokowej na Starym Groniu? Świetnie widoczne jest sąsiednie Równica, Orłowa, oraz Trzy Kopce Wiślańskie. Imponująco stąd wygląda także masyw Wielkiej Czantorii i rozciągające się na lewo od niego grzbiet Soszowa oraz szczyt Stożka. Ze Starego Gronia dostrzeżemy także Malinów, zza którym skrywa się Malinowska Skała. Spoglądając w kierunku wschodnim na uwagę zasługuje Hala Jaworowa, która położona jest u stóp Kotarza. Patrząc w tamtym kierunku dostrzec można także całe pasmo Błatniej. 

Bacówka na szczycie

Na szczycie Starego Gronia, tuż obok wieży widokowej znajduje się bacówka. Działa ona sezonowo. W okresie letnim na zboczach Starego Gronia można spotkać pasące się owce. W tym czasie w bacówce można spróbować owczych serów. Poza sezonem bacówka również pozostaje otwarta dla turystów. Wówczas jednak pełni funkcję schronu. 

Co ciekawe, Stary Groń od dawna tętnił życiem pasterskim. Był on największym ośrodkiem szałaśnictwa w okolicy. To tutaj w XVII wieku niejaki Gawlas, być może ten sam, który później został breńskim wojewodą wałaskim, założył pierwszy szałas. Stary Groń był wówczas ważnym ośrodkiem szałaśnictwa, a jego obecność w dokumentach z 1689 roku oraz nazwisko Gawlasa w aktach z 1722 roku pokazują, jak głęboko wrosła w te tereny pasterska tradycja.

W 1913 roku Ludomir Sawicki, badacz pasterstwa, opisał jeden z szałasów pod szczytem Starego Gronia, gdzie ośmiu wspólników wypasało 186 owiec i 10 krów. Skala była imponująca, a pasterstwo stanowiło codzienność mieszkańców. Jednak z biegiem lat tradycja zaczęła wygasać. Jeszcze w latach 60. XX wieku ostatni bacowie, w tym 80-letni Józef Herzyk, prowadzili swoje stada na stokach Starego Gronia. Dziś owce pojawiają się tam sporadycznie, a wypas ma charakter symboliczny.

Choć czasy świetności minęły, Stary Groń wciąż opowiada swoją historię. Warto tu wrócić, choćby na chwilę, by poczuć echo dawnych dni i magię tradycji, która, choć niemal zanikła, nadal wisi w powietrzu tego wyjątkowego miejsca.

Jeśli znalazłeś na naszym blogu poszukiwane przez Ciebie informacje, kolejną inspirację na wycieczkę, czy odpowiedź na nurtujące Ciebie pytanie, to będziemy niezwykle wdzięczni, gdy wrzucisz nam napiwek do naszej blogowej świnki skarbonki (kliknij w poniższy obrazek). Dziękujemy!!!