Bieszczady to góry wyjątkowe, zupełnie inne niż wszystkie. Przemierzając je, natrafimy na opuszczone wsie, dzikie sady, czy malownicze doliny. Są tutaj takie szlaki, na których przez kilka godzin nie spotkamy żadnego turysty. Nie ma także zasięgu telefonii komórkowej, a wokół nas rządzi cisza i spokój. Będąc w Bieszczadach, oczywiście nie można także pominąć takich miejsc jak Tarnica, Połonina Wetlińska, czy Połonina Caryńska. Ich minusem jest to, że są oblegane licznie przez turystów, jednak wystarczy wyjść na szlak wczesnym rankiem, bądź późnym popołudniem, by i te bieszczadzkie perełki mieć całkowicie dla siebie.
Spędzając czas w Bieszczadach, koniecznie należy także spróbować specjałów lokalnej kuchni. Fuczki, czyli placki ziemniaczane z kapustą, proziaki oraz Naleśniki Gigant z jagodami to obowiązkowe punkty w czasie pobytu w Bieszczadach. Poniżej prezentujemy Wam listę 30 miejsc, które naszym zdaniem warto w Bieszczadach zobaczyć. Lista ta oczywiście nie jest zamknięta i zapewne przy kolejnym naszym pobycie w tym paśmie górskim zostanie rozbudowana o kolejne pozycje.
1. Krywe- opuszczona wieś w Dolinie Sanu. Bieszczady
Krywe to opuszczona bojkowska wieś znajdująca się w malowniczej Dolinie Sanu. Miejscowość ta jeszcze w latach 40. XX wieku liczyła ponad 400 mieszkańców. Dzisiaj zamieszkuje ją na stałe tylko… jedna osoba! W Krywem możemy dojrzeć ruiny cerkwi, dworu, a także pozostałości po innych zabudowaniach, które najłatwiej jest odkrywać wczesną wiosną. W pobliżu Krywego można spotkać także największego polskiego węża, czyli Eskulapa. Przez Krywem poprowadzono ścieżki historyczne, które znacznie ułatwiają orientację w terenie.
2. Smerek- szczyt z piękną panoramą. Bieszczady
Smerek (1222 m n.p.m.) to szczyt będący jednym z piękniejszych punktów widokowych w całych Bieszczadach. Jest on naturalnym przedłużeniem Połoniny Wetlińskiej, a na jego zboczach znajdują się połoniny, które są wysunięte najbardziej na zachód w całych Bieszczadach. Na szczycie znajduje się metalowy krzyż, postawiony w 2018 roku w celu upamiętnienia 100 rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Znajdują się tutaj także ławeczki, więc można tu odpocząć i jednocześnie rozkoszować się przepiękną panoramą. Najkrótsza opcja dostania się na Smerek prowadzi z Wetliny. Bardzo ciekawą opcją zdobycia tego szczytu jest wybór szlaku czarnego z Kalnicy, który prowadzi przy bacówce PTTK Jaworzec.
3. Połonina Wetlińska z Chatką Puchatka. Bieszczady
Połonina Wetlińska to jedno z najbardziej znanych, a przez to obleganych przez turystów miejsc w Bieszczadach. Swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim słynnej Chatce Puchatka, która znajduje się na Hasiakowej Skale (1228 m n.p.m.), czyli jednym ze wzniesień połoniny. Najwyższym szczytem na Połoninie Wetlińskiej jest Osadzki Wierch (1257 m n.p.m.). Połonina rozciąga się na długości kilku kilometrów i jeśli tylko mamy taką możliwość, to warto przejść ją w całości. Decydując się na taką opcję, musimy się liczyć z kilkunastokilometrową wędrówką.
4. Połonina Caryńska z Brzegów Górnych do Ustrzyk Górnych. Bieszczady
Połonina Caryńska to jedno z najbardziej znanych i rozpoznawalnych miejsc w całych Bieszczadach. Przez to na szlakach prowadzących na nią bywa tłoczno, dlatego na Połoninę Caryńską warto wybrać się wczesnym rankiem lub późnym popołudniem. Jej nazwa pochodzi wysiedlonej wsi Caryńskie, która znajduje się na wschodnich jej zboczach. Połonina ta rozciąga się na długość ok. 4,5 kilometra pomiędzy miejscowościami Brzegi Górne oraz Ustrzyki Górne. Aby, ją przejść w całości trzeba się liczyć przynajmniej z 10- kilometrową wędrówką. Nie jest ona zbyt wymagająca, dlatego tym bardziej polecamy Wam pokonanie tej trasy. Jej najwyższym punktem jest szczyt Kruhly Wierch, który wznosi się na wysokość 1297 m n.p.m.
5. Tarnica- najwyższy po polskiej stronie szczyt Bieszczad
Tarnica (1364 m n.p.m.) to najwyższy w polskiej części Bieszczad szczyt tego pasma. W całych Bieszczadach wyższy o 44 metry jest, leżący na Ukrainie Pikuj (1408 m n.p.m.). Na szczycie Tarnicy znajduje się 8,5- metrowy krzyż, który został wzniesiony w 2000 roku na pamiątkę wizyty w tym miejscu Karola Wojtyły w 1953 roku. A skąd w ogóle wzięła się nazwa Tarnica? Tarnica po rumuńsku oznacza siodło, a tak właśnie Tarnica wraz z Szerokim Wierchem wyglądają, gdy spogląda się na nie z Wołosatego.
Ze szczytu Tarnicy rozpościera się przepiękna 360- stopniowa panorama obejmująca swym zasięgiem, m.in. Bukowe Berdo, Krzemień, Halicz, Rozsypaniec, ukraińską część Bieszczad z Pikujem, a także Połoninę Caryńską i pasmo graniczne z Małą i Wielką Rawką. Najpopularniejsze szlaki prowadzące na Tarnicę rozpoczynają się w Wołosatem, a także w Ustrzykach Górnych.
6. Halicz- szczyt z wyjątkową panoramą. Bieszczady
Halicz (1333 m n.p.m.) to trzeci pod względem wysokości szczyt w polskich Bieszczadach. W średniowieczu znajdował się tu trójstyk granic Polski, Rusi oraz Węgier. Szczyt ten w całości pokrywa połonina, dzięki czemu jest świetnym punktem widokowym. Można z niego dojrzeć pobliską Tarnicą, Kopę Bukowską, Krzemień, a także najwyższy w Bieszczadach Pikuj oraz malowniczą Połoninę Bukowską. Przy sprzyjających warunkach atmosferycznych możliwe jest oglądanie ze szczytu Halicza panoramy Gorganów, a w nocy można także dojrzeć światła pochodzące ze Lwowa. Na szczycie znajdują się liczne ławki, na których można usiąść i odpocząć po wędrówce. Halicz leży na czerwonym szlaku łączącym Przełęcz Goprowską z Przełęczą Bukowską.
7. Torfowisko Tarnawa- miejsce z bogatą przyrodą na polsko-ukraińskiej granicy
Torfowisko Tarnawa to jedno z kilkunastu torfowisk znajdujących się w Bieszczadach i jedno z kilku, które zostały udostępnione dla turystów. Znajduje się ono w Dolinie Górnego Sanu, pomiędzy wsiami Tarnawa Niżna a Bukowiec, w okolicach już nieistniejącej miejscowości Tarnawa Wyżna. W niedalekiej odległości od torfowiska przepływa San, który stanowi naturalną granicę między Polską a Ukrainą. Przez torfowisko w Tarnawie poprowadzono ścieżkę o długości ok. 2,5 kilometra, która przebiega po specjalnych drewnianych kładkach. Na wędrówkę nimi zarezerwujcie sobie przynajmniej 1 godzinę.
8. Chata Rebrowa- kultowe miejsce dla fanów serialu Wataha
Chata Rebrowa, czyli kryjówka głównego bohatera serialu Wataha znajduje się na wysokości ok. 860 m n.p.m. w pobliżu wsi Tarnawa Niżna. Prowadzi do niej zielona ścieżka dydaktyczna, której początek znajduje się przy drodze łączącej Muczne z Tarnawą Niżną, tuż obok ruin dawnego wiaduktu kolejki wąskotorowej. Przy Chacie Rebrowa znajdują się dwa punkty widokowe, z których rozpościera się piękny widok na Bukowe Berdo, Krzemień, Halicz, czy Rozsypaniec.
[Aktualizacja] Chata Rebrowa została ze względów bezpieczeństwa rozebrana na początku września 2022 r. Mimo wszystko warto tu przybyć dla pięknych widoków, jakie rozpościerają się z tarasów widokowych.
9. Wieża widokowa na Jeleniowatym- krótki szlak z wieżą widokową. Bieszczady
Wieża widokowa na Jeleniowatym (904 m n.p.m.) w Mucznem to 34-metrowa konstrukcja pozwalająca oglądać jedną z piękniejszych panoram w Bieszczadach. Z jej tarasu widokowego widoczna jest, m.in. Tarnica, Halicz, Bukowe Berdo, czy Połonina Wetlińska i Połonina Caryńska. Najkrótsza trasa prowadząca na wieżę rozpoczyna się przy Centrum Edukacji Leśnictwa w Mucznem. Ma ona niespełna 2 kilometry długości, przez co wieża jest łatwo dostępna dla turystów.
10. Pokazowa Zagroda Żubrów w Mucznem. Bieszczady
Pokazowa Zagroda Żubrów w Mucznem to jedna z ciekawszych atrakcji w Bieszczadach. Możemy w niej zobaczyć te potężne zwierzęta w ich naturalnym środowisku. Wszystko przez to, że zagroda ma powierzchnię 7 hektarów, a warunki dla żubrów są zbliżone do tych, w jakich normalnie żyją. Teren, w którym możemy dojrzeć żubry, jest porośnięty świerkami i jodłami, a przez jego środek przepływa strumyk, z którego żubry pozyskują wodę.
Głównym założeniem zagrody jest poprawa kondycji genetycznej żubrów żyjących w bieszczadzkich lasach. Zobaczymy tu żubry, które przyjechały w Bieszczady z innych regionów Polski i Europy i w ten sposób aklimatyzują się one do bytności w tutejszym środowisku naturalnym.
11. Bukowe Berdo- przepiękna połonina, mniej znana niż Wetlińska i Caryńska. Bieszczady
Bukowe Berdo to niezwykle malownicza połonina, która nie jest tak popularna wśród turystów, jak połoniny: Wetlińska i Caryńska. Niczym im, jednak nie ustępuje, a nawet wręcz jest od nich piękniejsza. W jej przebiegu można wyróżnić 3 wierzchołki, z których najwyższy mierzy 1311 m n.p.m. Charakterystycznym elementem tej połoniny są liczne wychodnie skalne, które sprawiają, że widoki z niej są wyjątkowo malownicze. A co możemy dojrzeć, przemierzając ścieżkę poprowadzoną jej grzbietem? Blisko nas wyrasta Tarnica, Krzemień, Szeroki Wierch, a tylko nieco dalej Połonina Caryńska i Wetlińska. Widoczna jest także Magura Stuposiańska, czy masyw Otrytu. Dobrze widoczne są także wzniesienia ukraińskie. Najkrótszy szlak na Bukowe Berdo prowadzi z Mucznego.
12. Mała i Wielka Rawka. Bieszczady
Mała Rawka to bieszczadzki szczyt wznoszący się na wysokość 1272 m n.p.m. Rozpościera się z niego wyjątkowo malownicza panorama obejmująca swym zasięgiem Tarnicę, Szeroki Wierch, Połoninę Caryńską oraz Wetlińską, a także pasmo graniczne. Najkrótszy szlak na Małą Rawkę prowadzi z Przełęczy Wyżniańskiej (872 m n.p.m.). Spokojnym tempem można z niej dostać się na szczyt już w 90 minut.
Przez to Mała Rawka jest szczytem chętnie odwiedzanym przez turystów, dlatego w sezonie może być tutaj dość tłoczno. W niedalekiej odległości od Małej Rawki (15 minut marszem) znajduje się wyższa od niej o prawie 40 metrów Wielka Rawka (1311 m n.p.m.). Widoki, jakie z niej można podziwiać, są jeszcze piękniejsze od tych, które dojrzymy z Małej Rawki. Przede wszystkim dużo lepiej widać góry ukraińskie.
13. Krzemieniec- trójstyk granic. Bieszczady
Krzemieniec to szczyt o wysokości 1221 m n.p.m. Najwyższy wierzchołek tej góry jest zalesiony i niczym specjalnym się nie wyróżnia. Natomiast zachodni wierzchołek Krzemieńca wznoszący się na wysokość 1208 m n.p.m. jest miejscem, w którym zbiegają się granice Polski, Słowacji i Ukrainy. Znajduje się tutaj obelisk z trzema ścianami, które są skierowane w stronę poszczególnych państw. Na każdej z nich napisana jest nazwa Krzemieniec w poszczególnych językach.
14. Wodospad Szepit- najwyższy wodospad w Bieszczadach
Wodospad Szepit to najwyższy wodospad w Bieszczadach. Ma on wysokość ok. 8 metrów. Utworzył się na potoku Hylaty, który wypływa spod Osadzkiego Wierchu na Połoninie Wetlińskiej. Do wodospadu najłatwiej jest dotrzeć od wsi Zatwarnica. Prowadzi z niej bardzo wygodna droga oznakowana jako ścieżka przyrodnicza. Trasę tę śmiało możemy polecić również dla dzieciaków. Nie ma tu większych podejść, a zobaczenie wodospadu z pewnością będzie dla nich nagrodą za trud włożony w wędrówkę.
15. Chata Bojkowska w Zatwarnicy. Bieszczady
Chata Bojkowska to wiernie odrestaurowana chata zbudowana na fundamencie dawnej chaty, z zachowaniem architektonicznego stylu XIX-wiecznych Bieszczad. W jej wnętrzu możemy zobaczyć oryginalne wyposażenie domów Bojków, a także narzędzia, jakimi się posługiwali podczas wykonywania codziennych obowiązków. Znajdują się tutaj także makiety, obrazujące jak wyglądały ich domostwa, a także ich gospodarstwa. Funkcjonuje tu także sklepik z pamiątkami. Wstęp do Chaty Bojkowskiej jest bezpłatny.
16. Kino Końkret- wyjątkowa kawiarnia i kino w sercu Bieszczad
Kino Końkret w Zatwarnicy to bez wątpienia miejsce wyjątkowe na mapie Bieszczad. Stanowi połączenie kina i kawiarni. Na jego potrzeby została zaadaptowana dawna… stajnia. Trudno uwierzyć, że w miejscu, w którym możemy pić kawę, czy jeść pyszne ciasto, kilkadziesiąt lat temu mieszkały konie. W kinie Końkret można także na dużym ekranie oglądać filmy, które były kręcone w Bieszczadach i opowiadają o nich i ich mieszkańcach. Funkcjonuje tu także sklepik z pamiątkami, wytwarzanymi w większości przez właścicielkę tego wspaniałego miejsca.
17. Cerkiew św. Michała Archanioła w Smolniku- unikatowy obiekt wpisany na listę UNESCO. Bieszczady
Cerkiew św. Michała Archanioła w Smolniku to unikatowy obiekt na bieszczadzkiej mapie. Została wzniesiona w 1791 roku jako cerkiew prawosławna. W 1975 roku obiekt stał się świątynią katolicką. Jej wyjątkowość polega na tym, że to jedyna zachowana na terenie Bieszczad cerkiew wybudowana w stylu bojkowskim. Jego charakterystycznym elementem jest symetria i centralność. Niestety wyposażenie cerkwi zostało w większości rozkradzione w wyniku wojennych zawieruch. Tylko niektóre elementy znalazły schronienie w muzeach w Łańcucie oraz we Lwowie. Świątynię można zwiedzać codziennie, a wstęp do niej jest bezpłatny.
18. Cerkiew w Łopience. Bieszczady
Cerkiew w Łopience została wzniesiona na przełomie XVIII i XIX w. na pamiątkę świętego obrazu Matki Bożej Łopieńskiej, który według legendy przenoszony do Terki, wracał ciągle do Łopienki. Według przekazów wisiał on na 300-letniej lipie, która do tej pory stoi obok cerkwi. Niestety cerkiew po II wojnie światowej zaczęła popadać w ruinę.
W wyniku wysiedlenia miejscowości Łopianka nie było osoby, która zaopiekowałaby się zabytkiem. Ołtarz wraz z cudownym obrazem zostały przeniesione do kościoła w Polańczyku, a sam kościół stał się… zagrodą dla owiec, które były wypasane w okolicy. Dopiero w latach 90. XX wieku zaczęto prowadzić prace mające na celu uratowanie zabytku. Najpierw odbudowano więźbę dachową, a następnie wyremontowano kolejne elementy, w tym cmentarz, dzwonnicę oraz kaplicę grobową. Cerkiew ostatecznie została wyremontowana dopiero w 2002 r.
19. Sine Wiry. Bieszczady
Sine Wiry to rezerwat przyrody obejmujący swym zasięgiem rzeki Wetlina oraz Solinka. Zajmuje on powierzchnię ok. 450 hektarów. Leży w obrębie dawnych wsi bojkowskich (Polanki, Łuh, Zawój), które zostały wysiedlone w latach 40. XX wieku. Rezerwat ten chroni przyrodę zarówno ożywioną, jak i nieożywioną. Sine Wiry są znane przede wszystkim z licznych progów skalnych, na których piętrzą się w malowniczy sposób wody rzeki Wetlina. Rezerwat ten ze względu na łatwą dostępność jest miejscem bardzo popularnym wśród turystów.
20. Jaworzec- opuszczona wieś bojkowska. Bieszczady
Jaworzec to dawna wieś bojkowska, która została wysiedlona w latach 1945-47, a następnie doszczętnie spalona. W ramach akcji Bieszczady Odnalezione jej teren został oznakowany, a wszelkie zabudowania, jakie tutaj pozostały, oczyszczono i udostępniono do zwiedzania. Jaworzec jest jedną z wielu miejscowości, która była przed II wojną światową zamieszkana przez kilkaset mieszkańców. Oprócz domostw była tutaj cerkiew, a także cmentarz. W ramach walki z oddziałami UPA, mieszkańcy tych miejscowości zostali wysiedleni, a ich domostwa spalone, tak aby nie mieli, jak do nich wrócić.
21. Bieszczadzka Kolejka Leśna
Bieszczadzka Kolejka Leśna to jedna z ciekawszych atrakcji w Bieszczadach. Przejażdżka nią jest nie lada gratką dla najmłodszych, a dla starszych nauką historii o tych terenach. Prowadzi ona po trasie kolejki wąskotorowej, która w Bieszczadach była przede wszystkim używana do zwożenia drewna z lasów. Pierwsza kolej wąskotorowa na tym obszarze powstała w 1898 roku. Z kolejnymi latami następował jej stopniowy rozwój. Dzisiaj, kolejka wąskotorowa w Bieszczadach stanowi jedynie atrakcję turystyczną. Jej przejazd pozwala poznać dzikie tereny Bieszczad, do których zapewne wielu z nas sama nigdy by nie dotarła. A szkoda, bo mogła być świetnym środkiem transportu dla mieszkańców i turystów odwiedzających Bieszczady.
22. Hipisówka. Bieszczady
Hipisówka to pełna klimatu klubokawiarnia znajdująca w Dołżycy, tuż przy Dużej Pętli Bieszczadzkiej. Znajdująca się w starej stodole Hipisówka to miejsce, gdzie napijecie się dobrej kawy, czy herbaty (a nawet i mleka- co może potwierdzić nasza Tosia:D), a także skosztujecie domowego ciasta. Kupicie tutaj także chleb wypiekany na zakwasie. W Hipisówce możecie także trafić na koncerty albo warsztaty z np. wypiekania chleba. W miejscu tym zakupicie także domowe nalewki oraz absynt. W ofercie Hipisówki są także soki, miody, syropy, czy konfitury. Oczywiście wszystko przygotowane z naturalnych składników, prosto z Bieszczad.
23. Leśny Zwierzyniec w Lisznej. Bieszczady
Leśny Zwierzyniec w Lisznej to nic innego jak mini zoo. Atrakcja ta jest, więc typowo skierowana do dzieci. Wejście na teren zoo jest płatne, a dodatkowo można zakupić karmę. W Lisznej można zobaczyć, m.in. jelenie, daniele, muflony, dziki, jenoty, szopy, a także mniejsze zwierzęta jak nutrie, fretki, wiewiórki, króliki, świnki morskie. W Lisznej można także zobaczyć liczne ptactwo, w tym pawie, bażanty, kaczki, czy gęsi.
24. Proziaki w Wetlinie
Proziaki to tzw. chlebki sodowe, czyli powstałe z wymieszania mąki pszennej, wody, soli i sody oczyszczonej, a następnie wypiekania powstałej masy. Do tego typu chlebków umieszczane jest różnorakie nadzienie. Nam najbardziej przypadło do gustu to złożone z lokalnego koziego sera i buraka. Tego typu proziaki możecie spróbować w Wetlinie.
25. Naleśniki gigant w Chacie Wędrowca w Wetlinie
Naleśniki Gigant serwowane w Chacie Wędrowca w Wetlinie to Certyfikowany Produkt Lokalny, a oznaczo to tylko tyle, że nigdzie indziej nie zjecie identycznych. Decydując się na ten przysmak, na naszym talerzu ląduje potężny naleśnik podobny do racucha, wysmażony na głębokim oleju. Na nim natomiast odnajdziemy bitą śmietaną, jagody i mnóstwo cukru. Historia tych naleśników rozpoczęła się w Bacówce pod Małą Rawką przeszło 20 lat temu. Nam osobiście naleśniki te nie za bardzo smakowały. Może dlatego, że nie przepadamy za smażonymi potrawami. Jednak, mimo to polecamy Wam je spróbować chociaż raz w życiu. Przecież to jakby nie było część bieszczadzkiej historii.
26. Korbania. Bieszczady
Korbania to bieszczadzki szczyt wznoszący się na wysokość 894 m n.p.m. Na jego wierzchołku znajduje się 9-metrowa drewniana wieża widokowa. Z jej tarasu można oglądać panoramę obejmującą swym zasięgiem Jezioro Solińskie, Góry Słonne, czy bieszczadzkie połoniny. Najkrótszy szlak na Korbanię prowadzi z Bukowca. Dłuższą opcją dostania się na jej szczyt jest marsz ze wsi Polanki przez Łopienkę. W tym drugim wypadku po drodze odwiedzimy, jednak piękną cerkiew.
27. Zapora na Jeziorze Solińskim. Bieszczady
Zapora w Solinie po 9 latach budowy została oddana do użytku w 1968 roku. Pozwoliła ona na zatrzymanie wód rzek Solinka i San i powstanie słynnego Jeziora Solińskiego. Zapora ma 664 metry długości i 82 metry wysokości, co czyni ją największą tego typu konstrukcją w Polsce. Po koronie zapory poprowadzono deptak, który w sezonie jest oblegany przez tłumy turystów. Możliwe jest także zwiedzanie jej wnętrza.
28. Kolej gondolowa nad Jeziorem Solińskim. Bieszczady
Kolej gondolowa w Solinie została otwarta dla turystów 1 lipca 2022 r. Przebiega ona między górami Plasza oraz Jawor, wzdłuż zapory wodnej na Jeziorze Solińskim. Przejazd nią w jedną stronę trwa ok. 8 minut, w czasie których pokonujemy odległość ok. 1,5 kilometra. W tym czasie mamy możliwość zobaczenia wyjątkowej i unikatowej panoramy obejmującej Jezioro Solińskie, Zalew Myczkowski, Bieszczady oraz Góry Słonne.
29. Tajemnicza Solina. Bieszczady
Park Rozrywki Tajemnicza Solina znajduje się na zboczu Góry Jawor (741 m n.p.m.), w pobliżu wieży widokowej i stacji kolei gondolowej w Solinie. Miejsce to powstało przede wszystkim z myślą o najmłodszych, którzy poprzez zabawę poznają tutaj bieszczadzkie legendy. Ponadto mogą się oni dowiedzieć, skąd wzięła się nazwa Bieszczady i wielu innych ciekawostek na temat tego regionu.
30. Dwernik Kamień. Bieszczady
Dwernik Kamień to bieszczadzki szczyt wznoszący się na wysokość 1004 m n.p.m. Rozciąga się z niego przepiękna panorama obejmująca swym zasięgiem najwyższe szczyty Bieszczad. Dojrzymy z jego wierzchołka Tarnicę, Małą i Wielką Rawkę, a także Połoninę Caryńską, Wetlińską oraz Smerek. Szczyt ten jest mało popularny wśród turystów, dlatego istnieje duże prawdopodobieństwo, że będziecie na nim całkowicie sami. Dodatkowo szlak, który na niego prowadzi, jest dość łatwy, więc na szczyt ten można się wybrać z dziećmi lub potraktować go jako rozruch przed dłuższymi trasami. Dwernik Kamień był dawniej nazywany Holicą, więc z taką nazwą również możecie się spotkać.
Jeśli znalazłeś na naszym blogu poszukiwane przez Ciebie informacje, kolejną inspirację na wycieczkę, czy odpowiedź na nurtujące Ciebie pytanie, to będziemy niezwykle wdzięczni, gdy wrzucisz nam napiwek do naszej blogowej świnki skarbonki (kliknij w poniższy obrazek). Dziękujemy!!!
