Ścieżka Hochbergów, czyli wędrówka wokół Zamku Książ

Ścieżka Hochbergów to niezwykle malownicza trasa wiodąca przez wąwóz rzeki Pełcznica. Prowadzi on wokół słynnego Zamku Książ – jednego z największych zamków w Polsce. Szlak ma niecałe 10 kilometrów długości, a oprócz możliwości zobaczenia potężnej warowni możemy również tu oglądać niezwykle ciekawy zamek Stary Książ. Co ciekawe, został on wzniesiony jako…. ruina.

Ścieżka Hochbergów to jedna z najpiękniejszych tras pieszych w naszym kraju. Wiedzie ona wokół Zamku Książ. Wyznaczono ją już ponad 150 lat temu, kiedy to tę potężną warownię zamieszkiwał ród Hochbergów. To właśnie oni wędrowali szlakami, które chcemy Wam dzisiaj zaprezentować. Czekają na nas malownicze mostki, platformy, wysokie na kilkadziesiąt metrów skały, a także romantyczne ruiny zamku! Gwarantujemy Wam, że będziecie zachwyceni!

Ścieżka Hochbergów – dojazd i parking

Skąd rozpocząć przemierzanie Ścieżki Hochbergów? Tworzy ona pętlę wokół Zamku Książ. Ma długość niecałych 10 kilometrów. Zatem nie ma żadnego znaczenia, gdzie rozpoczniecie wędrówkę, bo i tak przejdziecie ją w całości. Najłatwiej jest zaparkować na jednym z parkingów przygotowanych dla odwiedzających Zamek Książ. Warto pamiętać, że są one płatne (30 zł za dzień lub 40 zł bliżej zamku – stan na 2025 rok).
Samochód można także zostawić na płatnym parkingu w okolicach Palmiarni (20 zł za dzień). Bezpłatne miejsca parkingowe znajdziecie natomiast na osiedlu Podzamcze – na ulicach Azaliowej, Jaworowej oraz Makowej. 

Wjazd do Zamku Książ, tak samo jak i Palmiarnia znajdują się przy drodze krajowej nr 35. Łączy ona Wrocław z Wałbrzychem.

Ścieżka Hochbergów – jak dojść?

Ścieżka Hochbergów wiedzie wokół wąwozu rzeki Pełcznica, nad której brzegiem wzniesiono Zamek Książ. Aby trafić na tę trasę z Zamku Książ należy odszukać szlak o kolorze zielonym. Jego początek wraz z oznaczeniami szlaku znajduje się mniej więcej między warownią a punktem widokowym. Jeśli natomiast będziemy chcieli zmierzać w przeciwnym kierunku (w stronę cisa Bolko), to w okolicach bramy głównej Zamku Książ należy odszukać ścieżki znakowanej na kolor czerwony oraz zielony. 

Jeśli natomiast podążamy od strony Palmiarni lub części osiedla Podzamcze to wówczas musimy odszukać szlakowskazów o kolorze zielonym. Zmierzając ścieżką, która jest nimi oznaczona dotrzemy na dno Wąwozu Pełcznica. 

• Czytaj także: Dzikowiec i wieża widokowa, jakiej w Sudetach jeszcze nie było

Ścieżka Hochbergów – trasa

Opis przejścia Ścieżki Hochbergów rozpoczniemy od Palmiarni. Wydaje nam się to dużo spokojniejszą opcją, niż wejście na szlak od strony zatłoczonego Zamku Książ. To właśnie tutaj zaczyna się zielony szlak, który odnajdujemy przy rondzie. Po przejściu na drugą stronę ulicy, kierujemy się przez kompleks ogródków działkowych. Z lewej strony wyłania się rozpoznawalny szczyt Chełmca, który z daleka wyróżnia się dzięki masztowi radiowemu oraz 15-metrowemu krzyżowi na szczycie. Po opuszczeniu ogródków działkowych czeka nas strome zejście do doliny, przez którą płynie rzeka Pełcznica. Kilka minut później docieramy nad brzeg rzeki, gdzie również zaczyna się Ścieżka Hochbergów.

Przekraczamy mostek nad Pełcznicą i podążamy jej północnym brzegiem. Wąską ścieżką idziemy ok. 500 metrów po czym dochodzimy do rozwidlenia ścieżek. Tu pojawiają się oznaczenia zielonego szlaku. Z prawej strony będziemy schodzić, tym samym zamykając naszą pętlę. My natomiast skręcamy w lewo. Przechodzimy przez mostek, ponownie na drugi brzeg Pełcznicy, a następnie powoli wspinamy się po schodach w kierunku ruin zamku Stary Książ.

Stary Książ – ruiny romantycznego zamku

Po kilku minutach wspinania się po kolejnych stopniach schodów docieramy do ruin zamku Stary Książ. Zamek wznosi się na wysokości 410 m n.p.m., 65 metrów nad lewym brzegiem rzeki Pełcznicy. Został zbudowany pod koniec XVIII wieku na zlecenie rodziny Hochbergów. Wzniesiono go w miejscu pozostałości po średniowiecznym grodzisku, które prawdopodobnie powstało w X wieku. Stary Książ był inspirowany ruinami gotyckiego zamku, ze zwodzonym mostem, wieżami, lochami i dziedzińcem, na którym organizowano m.in. turnieje rycerskie.

Zamek Stary Książ pełnił funkcję muzeum, w którym rodzina Hochbergów gromadziła m.in. trofea łowieckie. Ponadto stanowił miejsce przyjęć dla gości. W jego murach gościli m.in. car Rosji Mikołaj I, król pruski Fryderyk Wilhelm III oraz John Quincy Adams, przyszły prezydent USA. Miejsce to było popularne wśród turystów, w tym kuracjuszy z pobliskiego Szczawna-Zdroju, dla których przygotowano tu nawet gospodę. Zamek uległ całkowitemu zniszczeniu w 1945 roku, kiedy to stacjonowali tam żołnierze armii radzieckiej.

Na zamek Stary Książ wchodzimy pokonując schody, mijając ścianę, którą oplata piękny bluszcz – roślina ta wpisana jest do rejestru pomników przyrody. Po dotarciu na dziedziniec zamkowy mamy możliwość spaceru po tym malowniczym miejscu. Interesującym elementem ruin są zachowane renesansowe portale. Dodatkowo, w północnej części zamku znajduje się punkt widokowy, z którego rozciąga się zapierająca dech w piersiach panorama. Z jednej strony podziwiamy widok na Zamek Książ, a z drugiej strony możemy zobaczyć Góry Wałbrzyskie. Miejsce to tak nas urzekło, że postanawiamy zrobić przerwę, usiąść na chwilę i zjeść drugie śniadanie, czując się niczym turyści z XIX wieku.

Ścieżka Hochbergów – wędrując przez Wąwóz Książ

Z zamku Stary Książ Ścieżka Hochbergów wiedzie dalej żółtym szlakiem, tuż nad brzegiem rzeki Pełcznica (obecnie – 2025 rok trasa ta jest zamknięta przez uszkodzenia popowodziowe). W celu kontynuowania wędrówki z zamku Stary Książ musimy kierować się za oznaczeniami czerwonego szlaku. Najpierw idziemy tuż obok dawnego grodziska, by po kilku minutach dotrzeć na punkt widokowy. Rozpościera się z niego widok na Zamek Książ. Z punktu widokowego czeka nas zejście stromymi zakosami nad brzeg rzeki Pełcznica – wprost do wąwozu Książ.

Po zejściu do wąwozu skręcamy w lewo. Znów idziemy wzdłuż rzeki Pełcznica. Ścieżka wiedzie bardzo malowniczym terenem. Po naszej prawej stronie, kilkadziesiąt metrów wyżej wznosi się Zamek Książ. Po kilkunastu minutach docieramy do miejsca, w którym w XIX w. znajdował się Staw Łabędzi. Prawdopodobnie wyschnął on już w 1913 r. Dzisiaj znajduje się tutaj rozległa łąka z wyraźnym wzniesieniem na środku. To dawna wyspa, gdzie znajdują się pozostałości po grobach dzieci Jana Henryka VI, którzy umarli w 2. dniu swojego życia. Przechodzimy na drugi brzeg Pełcznicy i zmierzamy do dzielnicy Świebodzic o takiej samej nazwie. Widać jej pierwsze zabudowania, jednak naszą uwagę przykuwa coś innego- mianowicie potężny cis „Bolko”.

Cis “Bolko” – tu warto zatrzymać się na nieco dłużej

Cis Bolko to największy cis jaki rośnie w całych Sudetach. Obwód jego pnia to 285 cm, a jego wiek szacuje się na 400-600 lat. Przy cisu znajduje się wejście do tajemnych podziemi pod zamkiem Książ. To tunele wydrążone w czasie II wojny światowej, których przeznaczenie do dzisiaj nie zostało do końca wyjaśnione. Niewielka część tych podziemi jest udostępniona turystom. Wejście do nich odbywa się tylko i wyłącznie z przewodnikiem.

Spod cisu podążamy za znakami, które prowadzą nas w kierunku punktu widokowego Ścieżki Hochbergów. Szlak czerwony skręca w lewo, łącząc się z zielonym, a my kierujemy się w prawo. Przed nami krótkie, ale dość strome podejście, które prowadzi do punktu widokowego, z którego rozciąga się zapierająca dech w piersiach panorama. Możemy stąd podziwiać zachodnią ścianę imponującego Zamku Książ. Dopiero z tej perspektywy w pełni dostrzegamy, jak ogromna jest dawna posiadłość Hochbergów. Zatrzymujemy się tutaj na chwilę, by w pełni chłonąć ten niesamowity widok.

• Czytaj także: Wzgórze Gedymina – wieża widokowa w Szczawnie-Zdrój

Zamek Książ – największy zamek Dolnego Śląska

Z punktu widokowego kierujemy się pod bramę wejściową największej warowni na Dolnym Śląsku. Oprócz zwiedzania wspomnianych wcześniej tajemniczych podziemi zamku, które są częścią wielkiego kompleksu Riese, można oczywiście zwiedzać jego wnętrza. Zwiedzanie odbywa się tylko i wyłącznie z przewodnikiem. Czas jaki należy przeznaczyć na zwiedzanie Zamku Książ to ok. 2 godzin. Dodatkowo, po zwiedzaniu zamku warto udać się do stadniny, by zobaczyć Stado Ogierów. Nie można także pominąć punktu widokowego, z którego widać od wschodu Zamek Książ.

Ścieżka Hochbergów – najpiękniejszy fragment

Spod Zamku Książ odszukujemy dalszych oznaczeń Ścieżki Hochbergów. Oprócz tabliczek opisujących ścieżkę wyznaczają ją również zielone oznaczenia szlaku. Aby na niego wejść należy w pewnym momencie z głównej drogi dojazdowej do Zamku Książ skręcić w prawo. Ścieżka prowadzi nas stromo w dół. Wzdłuż niej możemy podziwiać piękne rododendrony. Warto tu być w maju, kiedy pięknie kwitną. Dochodzimy do kolejnego tarasu widokowego. Widok na Zamek Książ nie jest już stąd aż tak atrakcyjny, jak z tarasu położonego wyżej.

Przed nami najpiękniejszy fragment trasy. Będziemy szli ścieżką zawieszoną kilkadziesiąt metrów nad dnem wąwozu rzeki Pełcznica. Aby przejść ten fragment kilkukrotnie musimy skorzystać z mostków zawieszonych wysoko nad ziemią. Adrenalina gwarantowana! Najbardziej ekscytujące jest przejście Diabelskiego Mostku. Dla niego zdecydowanie warto tutaj przybyć!

Szlak Ułanów Legii Nadwiślańskiej

Po przebyciu tego fragmentu, Ścieżka Hochbergów wkracza w piękny, buczynowy las. Wytyczono tutaj Szlak Ułanów Legii Nadwiślańskiej. Zatacza on spory łuk po leśnych duktach, nim zaczyna opadać w kierunku rzeki Pełcznica. Schodzimy stromo w dół i dochodzimy do mostku, przy którym skręcaliśmy do ruin zamku Stary Książ. Stąd już po własnych śladach kierujemy się w stronę parkingu przy palmiarni.

Całość trasy zamknęła nam się w niecałych 10 kilometrach, a na jej pokonanie w spokojnym tempie przeznaczyliśmy niecałe 3 godziny. Zdecydowanie warto tutaj zajrzeć, gdyż miejsce to jest mało znane i panuje tutaj niezmącona cisza, która kontrastuje do tłumów turystów, jakie można spotkać przy słynnym Zamku Książ

Jeśli znalazłeś na naszym blogu poszukiwane przez Ciebie informacje, kolejną inspirację na wycieczkę, czy odpowiedź na nurtujące Ciebie pytanie, to będziemy niezwykle wdzięczni, gdy wrzucisz nam napiwek do naszej blogowej świnki skarbonki (kliknij w poniższy obrazek). Dziękujemy!!!