Fort Spitzberg- Ostróg. Twierdza Srebrna Góra

Twierdza Srebrna Góra jest największą twierdzą w Europie, która jest położona w górach. Zajmuje ona powierzchnię ponad 100 hektarów i rozciąga się na długość ok. 3 kilometrów! Twierdzę wybudowano w rekordowo szybkim czasie, w zaledwie 12 lat. Z założenia miała ona być samowystarczalnym obiektem militarnym, który miał utrzymać 3,5 tysiąca stacjonujących w niej żołnierzy. Stąd znajdowały się w niej magazyny żywnościowe, piekarnia, browar, lazaret, czy apteka forteczna. Twierdza Srebrna Góra składa się z 6 fortów, z których dwa są udostępnione do zwiedzania. Dzisiaj zabierzemy Was do jednego z nich. Naszym celem będzie Fort Spitzberg- Ostróg!

Fort Spitzberg- Ostróg – historia

Fort Spitzberg- Ostróg został wzniesiony na szczycie góry Ostróg (627 m n.p.m.) i jako jedyny ze wszystkich elementów twierdzy znajduje się w Górach Bardzkich (pozostałe leżą w Górach Sowich). Został wzniesiony w latach 1769-1772 i miał za zadanie strzec Przełęczy Srebrnej i południowej flanki całej twierdzy. Aby go zbudować, konieczne stało się przemodelowanie góry Ostróg. Co ciekawe, przed rozpoczęciem budowy twierdzy była ona o kilkanaście metrów wyższa! W forcie Spitzberg- Ostróg znajduje się 19 kazamat, w których znajdowały się stanowiska dla karabinów oraz armat. W czasach pruskich stacjonowało tu ok. 130 żołnierzy i kilku oficerów. Ich samowystarczalność miała zapewnić, m.in. najgłębsza w całym kompleksie studnia, której głębokość szacuje się na ok. 90 metrów! 

Po demilitaryzacji twierdzy w 1867 roku Fort Spitzberg- Ostróg odżył dopiero na początku XX wieku, kiedy utworzono tutaj ośrodek wychowawczy dla niemieckiej młodzieży. W latach 30. XX wieku stworzono tu natomiast miejsce szkoleniowe dla Hitlerjugend, a w czasie II wojny światowej (lata 1939-41) ośrodek jeniecki dla polskich żołnierzy. Właśnie historia tego ostatniego jest głównym motywem, jaki jest poruszany podczas zwiedzania tego fortu. 

Fort Spitzberg- Ostróg zwiedzanie

Na samym początku warto wspomnieć, że fort Spitzberg- Ostróg został przejęty przez nowego właściciela w 2018 roku. Grupa zapaleńców (która zarządza również Fortem Gerharda w Świnoujściu) przywróciła temu miejscu dawny blask. Zorganizowali oni w forcie wystawę związaną z historią polskich jeńców wojennych, którzy byli przetrzymywani w forcie na początku II wojny światowej. 

Historia opowiadana przez przewodników jest barwna, a przez to ciekawa i intrygująca. Dużo w niej opowiadań z humorem w tle. Wydaje nam się, że o niektórych z nich już gdzieś słyszeliśmy. I nie myliliśmy się! Historia obozu jenieckiego na forcie Spitzberg- Ostróg była inspiracją do sporej części scenariusza kultowego filmu Jak rozpętałem II wojnę światową. Podczas zwiedzania obiektu, przewodnicy angażują turystów, tak aby stali się oni częścią całej wymyślonej przez nich aranżacji. Najciekawsze opowiastki przewodników związane są z próbami ucieczek z obozu jenieckiego. Mimo trudnego położenia fortu ta sztuka udała się kilku osobom, a jedna z nich ze Srebrnej Góry dotarła aż do Syrii! 

Wyjątkowa narracja, w połączeniu z odświeżonymi pomieszczeniami i umiejscowioną w nich ekspozycją pozwala wczuć się w wydarzenia z czasów II wojny światowej. A o to właśnie w zwiedzaniu chodzi, by poznać nie tylko “suche” historyczne fakty, ale dowiedzieć się jak wyglądało życie w odwiedzanych obiektach. 

Zobacz także: Twierdza Nysa

Bilety, czas zwiedzania

Zwiedzanie Fortu Spitzberg- Ostróg trwa w zależności od zaangażowania grupy od 60 do 90 minut. Cennik biletów i godziny otwarcia fortu najlepiej jest sprawdzić na stronie internetowej-> http://spitzberg.pl/

Fort Spitzberg- Ostróg- dojazd

Srebrna Góra leży przy drodze wojewódzkiej nr 385, która łączy Ząbkowice Śląskie z Nową Rudą. Z obu tych miejscowości na Przełęcz Srebrną, gdzie ulokowano parkingi, dojedziecie w ciągu kilkunastu minut. Do Ząbkowic Śląskich natomiast możecie dotrzeć krajową „8” z Wrocławia, a do Nowej Rudy jadąc z Kłodzka lub z Wałbrzycha. 

Parkingi, na których możecie zostawić samochód i wyruszyć na zwiedzanie fortu Spitzberg- Ostróg znajdują się na Przełęczy Srebrnej. Koszt postoju auta na nich to 10 zł za cały dzień. Auto możemy również zostawić na parkingu w centrum wsi i stamtąd ulicą Wąską dotrzeć na Przełęcz Srebrną.

Z Przełęczy Srebrnej do Fortu Spitzberg- Ostróg dojdziemy w ok. 10 minut. My, jednak chcemy Wam zaproponować nieco okrężną drogę, która prowadzi przez jeden z wiaduktów srebrnogórskich. Aby do niego dotrzeć, musimy maszerować kilkaset metrów wzdłuż głównej szosy w kierunku Nowej Rudy. Wiadukt wyłoni nam się z zarośli po lewej stronie, a żeby do niego dojść, będziemy musieli wejść w jedną z leśnych ścieżek.

Po kilku minutach marszu nimi docieramy do wiaduktu, po którym możemy przejść. Jego budowa była związana z powstaniem, tzw. Kolei Sowiogórskiej. Łączyła ona Dzierżoniów z Bielawą, Srebrną Górą i Nową Rudą. Na odcinku między Srebrną Górą a Przełęczą Srebrną nachylenie terenu było tak duże, że zdecydowano o zastosowaniu tutaj, tzw. szyny zębatej. Do dzisiaj jest to jedyne miejsce w granicach naszego kraju, gdzie kolej zębata funkcjonowała. Po przejściu wiaduktu docieramy do niebieskiego szlaku, z którym to podążamy stromo do góry, aż pod samo wejście fortu Spitzberg- Ostróg. 

Jeśli znalazłeś na naszym blogu poszukiwane przez Ciebie informacje, kolejną inspirację na wycieczkę, czy odpowiedź na nurtujące Ciebie pytanie, to będziemy niezwykle wdzięczni, gdy wrzucisz nam napiwek do naszej blogowej świnki skarbonki (kliknij w poniższy obrazek). Dziękujemy!!!