Beskid Niski to jednocześnie najbardziej rozległe, jak i najbardziej dzikie pasmo górskie w Polsce. Usadowiony między Bieszczadami a Beskidem Sądeckim nie jest zbyt często wybierany jako cel górskich wyjazdów. Mała gęstość zaludnienia Beskidu Niskiego kontrastuje z licznie występującymi gatunkami zwierząt oraz roślin. Nie odnajdziecie tu spektakularnych górskich pejzaży. Jest za to spokój, cisza, puste szlaki, wspaniałe drewniane cerkwie oraz przejmująca historia Łemków. Gotowi na odkrycie tych wyjątkowych gór?
Beskid Niski położony jest między Bieszczadami a Beskidem Sądeckim. Charakteryzują się zalesionymi szczytami i rozległymi dolinami. Nie ma tu zatłoczonych kurortów, obleganych schronisk górskich, czy wybitnie rozbudowanej infrastruktury turystycznej. Wędrując po tutejszych szlakach raczej nie ma co się spodziewać, że natrafimy na tłumy turystów. Raczej musimy się nastawić na to, że podczas wielogodzinnej wędrówki nie spotkamy nikogo. I to wcale nie jest takie trudne! Jak sami się przekonaliśmy puste szlaki można odnaleźć zarówno na terenie Magurskiego Parku Narodowego, w okolicy znanych uzdrowisk, jak Iwonicz-Zdrój, czy pod najwyższym po polskiej stronie szczycie całego pasma – Lackową.
Poniżej zaprezentujemy najciekawsze naszym zdaniem miejsca, które warto odwiedzić w czasie pobytu w Beskidzie Niskim. Oczywiście musicie sobie zdać sprawę z tego, że nie są to wszystkie atrakcyjne i ciekawe miejsce w tym paśmie górskim. Ze względu na jego dużą rozległość nie jesteśmy w stanie wszystkiego zmieścić w jednym tekście. Pamiętajcie jednak, że największą atrakcją Beskidu Niskiego jest jego przyroda i malownicze krajobrazy. Wszystko pozostałe jest tylko dodatkiem…
Wszystkie atrakcje wymienione zostały poniżej od zachodu do wschodu. Zaznaczyliśmy je wszystkie na mapie!
1. Lackowa 997 m n.p.m.
Przegląd miejsc wartych odwiedzenia rozpoczniemy od Lackowej. To najwyższy po polskiej stronie szczyt całego pasma. Przez to jest ona zaliczana do Korony Gór Polski. Chęć zdobycia wymarzonej odznaki sprawia, że Lackowa to chyba najbardziej oblegane miejsce w całym Beskidzie Niskim! Wierzchołek Lackowej jest w pełni zalesiony i nie rozpościera się z niego żadna panorama. Najbardziej popularna trasa wiodąca na Lackową biegnie jej zachodnim zboczem. Przez wielu nazywana jest ona “Ścianą Płaczu” – wszystko dlatego, że charakteryzuje się bardzo dużą stromizną.
Więcej o szlaku na Lackową przeczytasz we wpisie: Lackowa – szlak z Izb.
2. Bieliczna
Będąc na Lackowej z dużą dozą prawdopodobieństwa dotrzesz do Bielicznej. To dawna wieś łemkowska położona u stóp Góry Policyjnej, jak prześmiewczo nazywana jest Lackowa. Po Bielicznej pozostała jedynie cerkiew (otwarta 24 h/dobę) oraz znajdujący się obok niej cmentarz. Dolina Bielicznej należy do najpiękniejszych w całym Beskidzie Niskim. Jest niezwykle malownicza. Można z niej dostrzec nie tylko szczyty sąsiedniego Beskidu Sądeckiego, ale nawet i Tatry!
3. Ropki i Czertyżne
Pozostając w temacie niezwykłych dolin Beskidu Niskiego warto udać się do Ropek. Do kolejna dawna wieś łemkowska. W przeciwieństwie do Bielicznej tutaj znajduje się kilkanaście domów, w tym agroturystyki i pensjonaty. Ropki są położone w dolinie, zwanej Doliną Słońca. Jest to związane z tym, że jest tu znacznie więcej słonecznych dni niż w innych sąsiednich dolinach. Niedaleko Ropek odnajdziecie także Czertyżne. To dawna wieś łemkowska położona u podnóża Siwejki. Pozostał po niej tylko i jedynie cmentarz. Warto jednak przejść się niezwykłą doliną, w której kiedyś znajdowały się zabudowania wsi.
4. Jezioro Klimkowskie, Zalew Klimkówka
Jezioro Klimkowskie to sztuczny zalew stworzony w latach 70. XX wieku na rzece Ropa. Ma on przede wszystkim funkcje retencyjne, jednak ze względu na swoje wyjątkowe położenie jest także wykorzystywany do celów rekreacyjnych. Można tu odpocząć na przygotowanej plaży, popływać kajakiem, czy rowerkiem wodnym. Odnajdą się tu również miłośnicy żeglarstwa. Co ważne, Jezioro Klimkowskie objęte jest strefą ciszy. Co to oznacza? Nie można tu pływać sprzętem wodnym z silnikiem. Przeszkadza Ci ryk motorówek? Nad Klimkówką go nie ma! Ciekawostką jest również fakt, że nad Jeziorem Klimkowskim kręcono sceny do filmu Ogniem i Mieczem.
5. Wysowa-Zdrój
Wysowa-Zdrój to jedno z 4 uzdrowisk położonych w Beskidzie Niskim. Źródła leczniczych wód mineralnych odnaleziono na jej terenie już w XVIII wieku. Wtedy to właścicielem Wysowej był Maciej Lanckoroński. Niewiadomo czy pozazdrościł on sławy nieodległej Krynicy-Zdrój, ale to on nakazał poszukiwanie wód mineralnych, które miałyby ściągnąć tutaj turystów i kuracjuszy. Tak też się stało!
Pierwsze sanatoria, dom zdrojowy wzniesiono już na początku XIX wieku. Wówczas też założono park zdrojowy oraz wzniesiono pijalnię wód mineralnych. Wysowa-Zdrój nie miała jednak szczęścia w historii. Najpierw w czasie I wojny światowej przeszedł przez jej teren front wojenny, a później po II wojnie światowej ludność ją zamieszkującą wysiedlono. Uzdrowisko popadało w ruinę. Dzisiejsza pijalnia i park zdrojowy to zasługa renowacji terenów uzdrowiskowych, jaka miała miejsce na początku XX wieku. W pobliżu parku zdrojowego znajduje się także bardzo urokliwy basen kryty, który jest ogólnodostępny.
Wokół Wysowej-Zdrój znajduje się wiele szlaków turystycznych, których my osobiście nie przeszliśmy. Jest po co tutaj wracać! Jednak jeśli Wy macie ochotę na górską wycieczkę w okolicy to zerknijcie na propozycje tras po Beskidzie Niskim przygotowaną przez naszych znajomych – Ulę i Pawła, którzy pobliskich Ropkach prowadzą własną agroturystykę.
6. Regietów i Rotunda
Regietów to kolejna dawna wieś łemkowska, która w 1947 roku w ramach akcji “Wisła” została wysiedlona. Dzisiaj to wieś, w której znajduje się słynna hodowla koni huculskich. W Regietowie na Głównym Szlaku Beskidzkim odnajdziemy również Bazę Studencką, która może być fantastycznym miejscem wypadowym na okoliczne szczyty. Bez wątpienia koniecznie należy odwiedzić Rotundę. Na jej wierzchołku znajduje się jeden z cmentarzy wojennych z czasów I wojny światowej. Ten jest chyba tym najbardziej charakterystycznym. Składa się na niego 5 wież, z których jedna ma 16 metrów, a cztery pozostałe- 12 metrów. Wokół nich znajdują się 54 groby.
7. Wołowiec, Nieznajowa, Czarne i Radocyna
Kolejne wysiedlone łemkowskie wsie, które wrzucamy do jednego punktu. Wszystko dlatego, że można je wszystkie odwiedzić podczas jednej wycieczki – albo samochodowej, albo rowerowej. Utworzono tu nawet sieć tras rowerowych. W Nieznajowej oraz Czarnem możecie wypatrywać symbolicznych drzwi. To one mają prowadzić do dawnych, łemkowskich wsi. W Wołowcu natomiast koniecznie odwiedźcie przepiękną, drewnianą cerkiew.
8. Magura Małastowska
Magura Małastowska (813 m n.p.m.) to jeden z najłatwiej dostępnych szczytów w Beskidzie Niskim. Można się na niego dostać z Przełęczy Małastowskiej (604 m n.p.m.), z której na wierzchołek jest zaledwie 2 kilometry drogi. Pod szczytem znajduje się także górna stacja kolejki krzesełkowej, która startuje z Małastowa. W okresie zimowym funkcjonuje tu jeden z nielicznych w Beskidzie Niskim stoków narciarskich. Pod szczytem Magury Małastowskiej warto odwiedzić cmentarz wojenny. Kolejny znajduje się na Przełęczy Małastowskiej, skąd można wyruszyć na wierzchołek.
Opis szlaku na Magurę Małastowską znajdziecie pod linkiem: Magura Małastowska z Przełęczy Małastowskiej
9. Łysula – szczyt z wieżą widokową
Łysula to szczyt o wysokości 551 m n.p.m., który wznosi się w Beskidzie Niskim. Na mapach trzeba go szukać na południowy-wschód od Gorlic. O Łysuli zapewne niewiele osób, by usłyszało, gdyby nie wieża widokowa ze zjeżdżalnią, która od lipca 2024 roku stoi na jej wierzchołku. Owa zjeżdżalnia ma aż 54 metry długości i pozwala zjechać z góry wieży na sam dół! Gratka dla najmłodszych? Nie tylko, my również świetnie się tutaj bawiliśmy!
Więcej o tym miejscu przeczytasz pod linkiem: Łysula – wieża widokowa ze zjeżdżalnią.
10. Magurski Park Narodowy
Utworzony w 1995 roku Magurski Park Narodowy chroni środkową, chyba najbardziej “dziką” część Beskidu Niskiego. Szczególnej ochronie podlega tu karpacka buczyna, ale i przedstawiciele flory i fauny, w tym rysie, niedźwiedzie, czy wilki. Gdzie wybrać się na wycieczkę w tej niezwykłej krainie?
Koniecznie należy się wybrać na ścieżkę przyrodniczą Folusz. Nie wiemy czy to najładniejszy szlak w całym parku, ale nas bardzo zauroczył. Po drodze zobaczymy piękną, pełną tajemniczych legend formację skalną – Diabli Kamień, a także najwyższy, choć nie najbardziej zjawiskowy wodospad w Beskidzie Niskim , czyli Wodospad Magurski.
Więcej o ścieżce przyrodniczej z Folusza przeczytacie pod linkiem: Diabli Kamień i Wodospad Magurski – ścieżka przyrodnicza Folusz.
Innym rejonem, które nas zauroczyło na terenie Magurskiego Parku Narodowego są tereny dawnych wsi łemkowskich – Żydowskie oraz Ciechania. Pomiędzy nimi znajduje się szczyt Wysokie. Do wysokich on na pewno nie należy, bo liczy sobie ledwie 657 m n.p.m. Jednak oferuje wyjątkową panoramę – nie tylko na okoliczne doliny, ale i nawet na Tatry!
Więcej o tym miejscu przeczytasz we wpisie: Wysokie – panorama, szlak, dojazd
11. Cerkwie
Przemierzając Beskid Niski na pewno Waszą uwagę przykują drewniane cerkwie. Znajdują się one praktycznie w każdej miejscowości w tym paśmie górskim. Przez tereny Beskidu Niskiego poprowadzono Szlak Architektury Drewnianej. Jeśli będziemy chcieli odwiedzić wszystkie obiekty, które na nim się znajdują musimy się przygotować na długieeee zwiedzanie! Wszystko dlatego, że wszystkich obiektów jest ponad 250! 8 z nich znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, co tylko podkreśla ich wyjątkowość.
Naszym zdaniem najpiękniejsze cerkwie znajdują się w Kwiatoniu, Hańczowej, Czarne, Wołowcu oraz Krempnej. Zdajemy sobie, jednak sprawę, że do wielu miejsc nie dotarliśmy. Cerkwie w Beskidzie Niskim przez długie lata należały do Łemków. Po 1947 roku, kiedy zostali oni wysiedleni, cerkwie zostały albo opuszczone, albo przejęte przez katolików. Wiele z cerkwi służy dzisiaj za pomocnicze kościoły katolickie.
12. Chyże
Chyża to tradycyjny dom Łemków. Mimo ich wysiedlenia z Beskidu Niskiego nadal możemy zobaczyć na tym terenie tradycyjne chyże, które mają ponad 100 lat. Największe nagromadzenie chyży znajduje się w okolicach Krempnej, Olchowca, czy Polany. Zwiedzając je musimy pamiętać, że stanowią one własność prywatną. Przed zrobieniem zdjęcia, zawsze warto się zapytać ich właściciela o pozwolenie.
Jeśli interesuje Was temat Łemków, ich kultury i macie ochotę zobaczyć jak mieszkali to koniecznie wybierzcie się do Zyndranowej. W tej miejscowości znajduje się Muzeum Kultury Łemkowskiej.
13. Desznica – wieża widokowa
Desznica to niewielka wieś położona w pięknej dolinie w Beskidzie Niskim, w pobliżu Magurskiego Parku Narodowego. Jeszcze tak niedawno niewielu z turystów o niej słyszało. Jednak w 2023 roku na wznoszącej się nad wsią Górze Desznickiej zbudowano 25-metrową wieżę widokową. Wejść na nią może praktycznie każdy! Wszystko dlatego, że z parkingu dotrzecie do niej po zaledwie 1-kilometrowym spacerze!
Więcej o tym miejscu przeczytasz we wpisie: Desznica – wieża widokowa.
14. Kopalnia Ropy w Bóbrce
Kopalnia ropy naftowej w Bóbrce została otwarta w 1854 roku. Była to pierwsza kopalnia tego drogocennego kruszcu, jaką uruchomiono na świecie! Co ważne, kopalnia funkcjonuje do dzisiaj! Na jej terenie uruchomiono Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego, które udostępniono do zwiedzania turystom. Chcesz na własne oczy zobaczyć, jak wydobywa się ropę naftową?
Więcej o tym miejscu przeczytasz we wpisie: Kopalnia Ropy Naftowej w Bóbrce
15. Wodospad Iwla
Nie najwyższy, ale zdecydowanie najbardziej malowniczy wodospad w całym Beskidzie Niskim. Ma zaledwie 4 metry wysokości, ale wygląda na nieco większy dzięki znajdującym się poniżej go kaskadom. Wodospad Iwla znajduje się w tzw. Dolinie Śmierci, niedaleko Dukli. To tędy przechodził front wojenny w czasie II wojny światowej. Zginąć tu mogło dziesiątki tysięcy żołnierzy. Wodospad Iwla stał się także scenografią filmową. Kręcono przy nim film “Wino truskawkowe”.
16. Jaśliska
Jaśliska to niewielkie miasteczko leżące 15 kilometrów na południe od Rymanowa-Zdroju. Zachowało ono pierwotną, średniowieczną zabudowę. Może poszczycić się przepięknym rynkiem zabudowanym niskimi, drewnianymi budynkami. Na jego środku stoi ratusz, pod którym biegną liczne piwnice. W Jaśliskach należy również zwrócić uwagę na kościół św. Katarzyny.
Czemu Jaśliska są warte uwagi? Zostały one zauważone przez kinematografów. Kręcono tu wiele polskich filmów, w tym znane na całym świecie “Boże Ciało”, czy kultowe “Wino Truskawkowe”. Odwiedzając Jaśliska, warto przejść się szlakiem filmowym. Tym samym odwiedzimy miejsca znane nam z sali kinowej!
17. Cergowa
Cergowa to zdecydowanie najbardziej rozpoznawalny szczyt w Beskidzie Niskim. Jego charakterystyczna sylwetka przyciąga uwagę osób odwiedzających ten region Polski. Cergowa ma aż 3 wierzchołki, które wznoszą się na wysokość 716 m n.p.m, 683 m n.p.m. oraz 681 m n.p.m. Na najwyższym z nich znajduje się wieża widokowa. Jest ona unikatem, bo swoim kształtem przypomina kanadyjską wieżę wiertniczą. Jeszcze do niedawna takich wież w krajobrazie Beskidu Niskiego było całkiem sporo!
Więcej na temat tego szczytu przeczytasz we wpisie: Cergowa – wieża widokowa i szlak
18. Pustelnia św. Jana
Św. Jan z Dukli to postać nierozerwalnie związana z Beskidem Niskim. Na pamiątkę jego pustelniczego życia w miejscu, gdzie “uciekł” z miasta zbudowano symboliczną pustelnie oraz kościół. Zwany “Kościołem na Puszczy” jest miejscem pielgrzymek rzeszy wiernych. Do Pustelni św. Jana można dostać się w łatwy sposób. Z drogi krajowej nr 19 łączącej Duklę z Barwinkiem, w miejscowości Trzciana skręcamy w prawo w wąską asfaltową drogę (są kierunkowskazy). Po ok. 2 kilometrach docieramy do dużego parkingu, skąd po 300-metrowym spacerze meldujemy się pod pustelnią. Drugie miejsce związane z pustelniczym życiem św. Jana z Dukli znajduje się pod szczytem Cergowa. Tzw. Złota Studzienka, z której wodę miał pić św. Jan znajduje się na żółtym szlaku łączącym Duklę z tym szczytem.
19. Iwonicz-Zdrój
Iwonicz-Zdrój to nie tylko najstarsze uzdrowisko w Beskidzie Niskim, ale i jedno z najstarszych w całej Polsce. Jego historia sięga aż XVI wieku! Dzisiaj jest jednym z najbardziej kameralnych i urokliwych uzdrowisk w naszym kraju. Położone w dolinie Beskidu Niskiego przyciąga każdego roku tysiące kuracjuszy i turystów. W Iwoniczu-Zdroju należy koniecznie odwiedzić pijalnię wód mineralnych, która stylizowana została na oranżerię. Obok niej znajduje się Dom Zdrojowy, a także XIX-wieczne wille, w których mieszczą się sanatoria.
O tym, co jeszcze warto zobaczyć w Iwoniczu-Zdroju przeczytasz we wpisie: Iwonicz-Zdrój – co warto zobaczyć?
20. Rymanów-Zdrój
Rymanów-Zdrój to jedno z czterech uzdrowisk leżące u podnóża szczytów Beskidu Niskiego. Jego historia sięga 1876 roku, kiedy to rodzina Potockich postanowiła poszukać w jego okolicy źródeł leczniczych wód. Jak dzisiaj wiadomo, ich działania zakończyły się sukcesem, a Rymanów-Zdrój stał się jednym z najbardziej malowniczych i kameralnych uzdrowisk w naszym kraju. W Rymanowie-Zdroju warto odwiedzić tutejszą pijalnię, przejść się po parku zdrojowym i zachwycać wyjątkowymi XIX-wiecznymi willami.
Więcej miejsc, które warto zobaczyć w Rymanowie-Zdrój znajdziecie we wpisie: Rymanów-Zdrój – co warto zobaczyć?
21. Przymiarki
Czy zobaczymy Tatry? Takim sloganem wita nas szlak na Przymiarki, który swój początek ma w Rymanowie-Zdroju lub w Iwoniczu-Zdrój Już na samym dole możemy zatem przygotować się na to, że będzie nam dane podziwiać piękne widoki! Na Przymiarki można także dojechać samochodem, jednak my zdecydowanie Wam rekomendujemy pieszą wędrówkę.
Opis szlaku na Przymiarki znajdziecie we wpisie: Przymiarki – z Rymanowa-Zdrój do Iwonicza-Zdrój.
Jeśli znalazłeś na naszym blogu poszukiwane przez Ciebie informacje, kolejną inspirację na wycieczkę, czy odpowiedź na nurtujące Ciebie pytanie, to będziemy niezwykle wdzięczni, gdy wrzucisz nam napiwek do naszej blogowej świnki skarbonki (kliknij w poniższy obrazek). Dziękujemy!!!